Dr. Sarphatihuis Amsta

Een rijke geschiedenis

Het monumentale Dr. Sarphatihuis heeft een rijke geschiedenis en heeft in de loop der jaren al verschillende gedaantewisselingen ondergaan. Het pand werd in 1782 in gebruik genomen als plek waar onder meer bedelaars en landlopers aan het werk werden gezet. Rond 1870 kreeg het de naam ‘Stedelijk armenhuis’ en ging het ongeneeslijk zieke ouderen onderbrengen. Het pand werd in 1952 omgebouwd tot bejaardenhuis en ook in de jaren 1970 vond er een grootschalige verbouwing plaats. Sindsdien draagt het gebouw de naam Dr. Sarphatihuis, vernoemd naar de 19e-eeuwse arts en chemicus Samuel Sarphati. Het verzorgingstehuis heeft door de jaren heen verschillende bekende bewoners mogen verwelkomen, waaronder zanger Ramses Shaffy.

Hoognodige renovatie

Deze interieuropdracht bestond uit het renoveren van de voorzijde van het gebouw, waar vooral kantoorwerkplekken waren gevestigd. De kantooromgeving zoals we die aantroffen, was erg gesloten en had een onlogische indeling. Medewerkers zaten achter dichte deuren in kleine kamertjes die waren gelegen aan lange gangen. Daardoor hadden medewerkers geen goed overzicht, was er geen interactie en ontbrak het aan een duidelijke oriëntatie. In deze gesloten omgeving had iedereen een eigen vaste werkplek. Er was dus geen sprake van een flexibel werkconcept en ontmoeting en hybride werken was lastig. Naast de kantoren waren er nog meer functies gehuisvest. Zo was de fysiotherapie gevestigd in één van de prachtige regentenzalen, waar de aanblik van de vele oefenapparaten de prachtige monumentale ruimtes tenietdeed. Daarnaast werd er veel ruimte ingenomen door opslag.

Nieuwe structuur en indeling

We wilden een mooie en fijne omgeving creëren waarin flexibel werken mogelijk is en waarin ontmoeting centraal staat. We hebben een concept ontworpen waarin we de bestaande structuur en indeling van het Dr. Sarphatihuis konden verbeteren. Daarbij was het creëren van een heldere scheiding tussen de verschillende personeelsfuncties en stromen een belangrijk onderdeel. Ook stelden we ons de vraag hoe we de monumentale ruimtes konden inzetten om de historische kwaliteit van het prachtige pand terug te brengen.

Door nieuwe zichtlijnen te creëren, hebben we de kantooromgeving letterlijk geopend. Zo zijn de historische tussendeuren in de drie grote regentenzalen open gezet en is er een glaskader tussen geplaatst, zodat er zichtrelaties ontstaan. Op verschillende plekken hebben we nieuwe openingen in de tussenwanden aangebracht. Op die manier is er dwars door het gebouw één lange zichtlijn ontstaan, van de ene naar de andere kopgevel. Door ook glas in de openingen naar de gangen te plaatsen en dichte deuren te vervangen door glasdeuren ontstaat er een verbinding tussen de gang en de kantoorruimte. Hierdoor krijgt de gang meer daglicht, wordt het onderdeel van de werkomgeving en krijgt het een levendiger karakter. Voor de nieuwe openingen in de wanden hebben we een moderne variant van een sierlijst ontworpen, uitgevoerd als eikenhouten kaders. Dit vormt een eigentijdse aanvulling op de monumentale sierlijsten die nog steeds overal in het pand nadrukkelijk aanwezig zijn.

Monumentale kwaliteit teruggebracht

Met een vernieuwd kleur- en materiaalpalet is het monument nieuw leven ingeblazen. De verschillende historische ruimtes zijn geheel geschilderd. Door de fraai ingelegde houten parketvloeren te schuren en te lakken heeft het de oorspronkelijke kwaliteit weer teruggekregen. Het nieuwe meubilair is afgestemd op het specifieke gebruik van iedere ruimte en de fraaie beplanting past bij de monumentale uitstraling. De oude koperen gordijnrails en ringen uit de regentenzalen zijn hergebruikt en passen binnen het geheel met de nieuwe stofferingen. Aan de wanden hangen prachtige kunstwerken uit het Amsterdam Museum, waar wij momenteel ook werken aan het interieur. Dankzij de nieuwe frisse kleuren in het interieur komen deze schilderijen weer prachtig tot hun recht.

Naast het vernieuwde basispalet aan kleuren en materialen zijn er sessies georganiseerd waarin we met o.a. de Raad van Bestuur en medewerkers spraken over kleur en materiaal. Zo hebben we onder meer gekozen voor het laten terugkomen van warme tinten. Een knipoog naar het kleurgebruik binnen de organisatie van Amsta.

Kantooromgeving met hybride werkconcept

De werkgebieden zijn helemaal opnieuw ingedeeld. De voorzijde van het gebouw is nu specifiek ingericht als kantooromgeving. Alle overige faciliteiten zijn verplaatst naar de begane grond. We hebben onderzocht welke functies we konden koppelen voor optimaal gebruik van het vloeroppervlak. Vervolgens zijn deze verhuisd en op centrale plekken geplaatst, dichter bij de bewoners. In het kantoorgebied is gekozen voor een hybride werkconcept, waarbij ontmoeting en samenwerken centraal staan. Zo hebben de kantoren nieuw ingerichte flexwerkplekken en alle benodigde digitale faciliteiten gekregen. Op die manier kunnen teams gemakkelijk digitaal vergaderen met collega’s die thuis of op een van de circa 30 locaties van Amsta werken. De regentenzalen zijn ingezet als grote vergaderruimtes. De grootste zaal is flexibel indeelbaar en wordt op zondag ook gebruikt voor kerkdiensten voor de bewoners.

Zo hebben we in deze zorginstelling met een relatief bescheiden budget en minimale ingrepen een zo optimaal mogelijk resultaat bereikt. Het monument is toekomstbestendig gemaakt, met een flexibele werkomgeving, waarbij vierkante meters optimaal worden benut.