Stadsmuseum Harderwijk

Stadsmuseum Harderwijk is gevestigd middenin het centrum van de oude binnenstad. Het museum is geopend in 1952 en bestaat uit meerdere historische panden, waarvan sommige delen al in de middeleeuwen zijn gebouwd. In 2020 werden de deuren gesloten voor een grondige renovatie. Het pand voldeed namelijk niet meer aan de huidige duurzaamheids- en toegankelijkheidseisen. Ons team ontwierp de gehele renovatie van het casco en verzorgde de technische afstemming.

Een belangrijk uitgangspunt bij deze transformatie was hoogwaardige verduurzaming. We hebben met respect voor het monumentale karakter van het gebouw een groot aantal verduurzamingsmaatregelen toegepast. Zo beschikte het museum over prachtige oude ramen, maar leverde dit enkelglas helaas geen positieve bijdrage aan een energiezuinig gebouw. Tegelijkertijd wilden we deze karakteristieke ramen natuurlijk behouden, met zo min mogelijk visuele aanpassingen. Daarom hebben we ervoor gekozen om met achterzetramen alsnog dubbelglas te creëren. Een andere belangrijke ingreep was het naïsoleren van alle wanden en vloeren. Daarbij hebben we meteen de kans aangegrepen om vloerverwarming aan te brengen. De radiatoren konden hierdoor worden verwijderd. Zo komen de expositieruimtes nóg beter tot hun recht.

Ook het voormalige koetshuis in de tuin van het museum heeft een renovatie ondergaan. Deze ruimte is getransformeerd tot werkomgeving, waar ondersteunende werkzaamheden plaatsvinden. Hier wordt onder andere gearchiveerd en gewerkt aan het schrijven van teksten. De dubbele deuren, die vroeger functioneerden als doorgang voor de koets, zijn helemaal open gezet en dichtgezet met een grote glazen ruit. Dit geeft een prachtig ruimtelijk effect met zicht op de binnentuin. Ook brengt dit nieuwe raam een grote hoeveelheid daglicht in de werkomgeving.

Bij deze renovatie was de monumentale status van het gebouw leidend en dat is overal terug te zien. Zo zijn de kleuren en materialen van het stadsmuseum helemaal in ere hersteld. Het kleurenpalet is teruggebracht naar de meer grijzige tinten die het vroeger had. Tegelijkertijd zijn de nieuwe kleuren wat frisser en meer van deze tijd. De eeuwenoude wandafwerking in de expositieruimten is ook weer helemaal in originele staat teruggebracht. Het gedetailleerde stucwerk is waar nodig gerestaureerd en bestaande plafonds zijn vervangen door een historiserend stucwerk plafond met ornamenten. Daarnaast hebben we waar mogelijk eerder gemaakte ingrepen hersteld. Oude voorzetwanden zijn vervangen en oude lambrisering is achter de bestaande voorzetwanden tevoorschijn gehaald en gerestaureerd.

In de expositieruimtes is er veel aandacht besteed aan goede verlichting. Hiervoor is er een nieuw verlichtingsplan opgesteld. De historische verlichting is hersteld en de aanvullende, nieuwe LED verlichting is optimaal afgestemd op het aanlichten van de collectie.

Net als op de begane grond is op de eerste verdieping de vloer extra geïsoleerd. Hiervoor werden de gedateerde houten vloerdelen verwijderd. Vervolgens zijn deze gebruikt als opvulling tussen de eeuwenoude constructiebalken. Daar overheen werd een gloednieuwe, zwevende dekvloer aangebracht. Het gietmarmoleum waarmee de vloeren zijn afgewerkt, voorkomt de weerkaatsing van geluid en reduceert geluidshinder tussen de begane grond en de verdieping. Zo kunnen bezoekers in alle rust door de ruimtes van het museum dwalen en genieten van de bijzondere collectie.

Bijzonder is dat dit monumentale pand volledig MIVA toegankelijk is gemaakt. Dankzij een nieuwe lift kunnen mindervaliden vanaf de begane grond tot aan de zolder alle ruimtes van het museum probleemloos bezoeken. Daarnaast heeft een verbeterde routing de oriëntatie in het gebouw geoptimaliseerd. Ook heeft de trap naar de zolder een hoognodige restauratie gekregen. Deze oude houten trap is in de loop der jaren naar voren gaan hellen, maar is nu weer goed beloopbaar. Hierdoor zijn de tentoongestelde kunstwerken in het hoogste deel van het gebouw weer perfect bereikbaar.

Bij het betreden van de zolder vallen de eeuwenoude spanten in de dakconstructie direct in het oog. Net als op de verdieping lag in deze ruimte een krakende houten vloer, die ook nog eens scheef lag. Deze vloer is daarom verwijderd, om plaats te maken voor een nieuwe zwevende dekvloer, afgewerkt met een naadloze gietmarmoleum. Op deze voorheen kromme en onpraktische ondergrond kunnen vitrines en losse objecten nu weer zonder problemen worden geplaatst. Wanneer we omhoog kijken zien we dat het zolderdak van het monumentale pand aan de binnenzijde is geïsoleerd en akoestisch is afgewerkt.

Zo is het Stadsmuseum Harderwijk letterlijk van top tot teen aangepakt en helemaal klaar voor de toekomst!