Districtsbureau Zaandijk
BewarenDe Twee Snoeken had als hoofdopdrachtnemer in deze Total Engineering-opgave de verantwoordelijkheid voor het integraal ontwerpen en technisch uitwerken van de nieuwbouw voor Districtsbureau Zaandijk. Ons team was verantwoordelijk voor het architectonisch/bouwkundig ontwerp, interieurontwerp, installatietechnisch ontwerp (werktuigbouwkundig en elektrotechnisch), duurzaamheidsadvies, de bouwfysica en brandveiligheid, het constructietechnisch ontwerp en kostendeskundigheid. Er is een integraal politiegebouw ontworpen waarin burgers en ketenpartners welkom zijn, met een kantooromgeving waarin verschillende politiediensten gezamenlijk kunnen werken.
Het project is uitgewerkt tot aan de uitvoering. Hieronder vallen onder meer de aanbestedingsstukken, aanvraag omgevingsvergunning, TO inclusief bestek en prijs- en contractvorming. Districtsbureau Zaandijk voldoet 100% aan het huisvestingsconcept van de Nationale Politie. Er is optimaal voldaan aan de gebruikerswensen, onder meer op het gebied van beveiliging. Ook akoestische maatregelen, klimaatsystemen en het toepassen van technieken voor duurzame energieopwekking spelen hierbij een rol.
Een gastvrij ontvangst- en samenwerkingsgebied
De afgelopen jaren heeft de politie een transitie ingezet met als doel haar bezoekers een meer gastvrije ontvangst te bieden. Op basis van deze wens hebben wij een publieksgebied ontworpen waarin verschillende functies in elkaar overvloeien, met daarin een open balie-concept. Bezoekers betreden een publiekshal met een warme, gastvrije uitstraling. Zo vinden zij hier een uitgebreide pantry, waar zowel zij als de medewerkers een kop koffie kunnen halen. Nadat een gastheer of –vrouw hen heeft verwelkomt in het gebouw kunnen zij hier hun weg vinden naar de balie, verschillende werkplekken, informele zitjes en (beveiligde) spreekkamers. Vanuit de grote vide is de publiekshal gekoppeld aan het restaurant op de eerste verdieping. Zo ontstaat er een open en transparante omgeving. De gehele ruimte is overduidelijk geënt op gastvrije ontvangst en vormt een fijne omgeving voor werk en bezoek. Dit gastvrije gevoel en open karakter werkt de-escalerend. De burger wordt gezien en de open en lichte omgeving creëert een vriendelijke en benaderbare sfeer in de publiekshal. Naast het open karakter van de publiekshal zijn er voldoende spreekkamers gerealiseerd voor vertrouwelijke gesprekken en is er aandacht voor akoestiek en privacy.
Achter het publieksgedeelte bevindt zich het samenwerkgebied. Hier is plaats voor interne medewerkers en externe professionals om samen te werken. Er werkt een externe advocaat, maar er kan ook politiepersoneel plaatsnemen. Dit samenwerkgebied is een uniek aspect aan ons ontwerp, waarmee er een centrale ‘plaza’ is ontstaan waarin politiepersoneel en ketenpartners elkaar ontmoeten. Het ideale aan deze zone is dat bezoekers niet zomaar de kantooromgeving in kunnen lopen, maar ook niet eerst door een beveiligingsschil hoeven. Medewerkers en externe partners kunnen elkaar zo gemakkelijk ontmoeten zonder dat er problemen ontstaan op het gebied van privacy en veiligheid. De sfeer van het samenwerkgebied ligt in het verlengde van de inrichting van de publiekshal. Het interieurontwerp biedt verschillende zit- en overleg mogelijkheden met onder meer sfeerverlichting, sfeerlampen, kleden en beplanting in een uitgebalanceerd kleurconcept. Dit draagt bij aan een zeer aantrekkelijk werk- en vergadergebied.
Wij hebben het ontwerp gemaakt voor een kantooromgeving met diverse soorten werkplekken die op een bepaalde taak zijn afgestemd. De wisseling van werkplek bevordert onderling contact en stimuleert samenwerking en creativiteit in de organisatie. Het creëren van een prettig werk- en leefklimaat was in deze opdracht namelijk van groot belang. Op de werkvloer bevindt zich dan ook een goed uitgeruste en sfeervolle huiskamer. Deze functioneert als ontmoetingsplek, waar een kopje koffie kan worden gedronken, samen wordt gegeten en vergaderingen plaatsvinden in een informele setting. Zo zorgt ons ontwerp voor deze huiskamer ervoor dat het personeel in een veilige omgeving kan werken en ontspannen.
logistiek, personeel en zichtlijnen
In het ontwerp voor Districtsbureau Zaandijk is er optimaal rekening gehouden met logistieke stromen binnen het pand. De effectieve inzet van personeel en het creëren van de juiste zichtlijnen was hier een integraal onderdeel van. Ook de logistieke opgaven rondom ingesloten personen waren vanzelfsprekend een belangrijk aandachtspunt.
Het arrestantengebied en cellencomplex zijn gevestigd in het bestaande gebouw. In deze bestaande bouw hebben we de logistiek verbeterd en vernieuwd. Arrestanten worden met een busje het terrein binnengebracht. Eenmaal binnengekomen wordt er een uitgebreide veiligheids- en identificatieprocedure doorlopen. Arrestanten worden voorgeleid bij een balie en moeten zich vervolgens identificeren, waarna er onder meer fouillering en een ademanalyse plaatsvinden. Wij hebben met ons ontwerp de indeling en verkeersstroom van deze procedure verbeterd en daarmee optimaal afgestemd op een efficiënte logistieke stroom. Dit gebied bevindt zich op de kruising van het cellencomplex en het arrestantengebied en wordt voor beiden gebruikt. Ook heeft het een functie als logistieke verbinding tussen het arrestantengebied en de verhoorkamers. Het cellencomplex bestaat uit een groot aantal cellen voor het onderbrengen van gedetineerden. In het arrestantengebied zijn ook een aantal ophoudkamers gevestigd, die dienen voor korte opsluiting.
Het beveiligde werkgebied voor de operationele politie is grenzend aan het arrestengebied geplaatst. In dit werkgebied is de OpCo (Operationeel Coördinator) de centrale figuur. Deze OpCo behoudt overzicht en voert de regie. Vanuit dit beveiligde gebied kan de operationele politie waar nodig altijd ingrijpen in het arrestantengebied en de daarop aangesloten verhoorkamers. Het kan namelijk voorkomen dat hier opstootjes of andere onverwachte omstandigheden met ingesloten personen ontstaan. Zo wordt het personeel op een effectieve manier ingezet. Belangrijk hierbij is ook dat er een efficiënte logistiek gecreëerd is tussen de OpCo, de publiekshal en de binnenkomst van het personeel. Doordat we heldere zichtlijnen hebben gecreëerd, kan de OpCo vanuit het politiewerkgebied overal zicht op houden. Zo is het ook mogelijk om de personeelsingang in de gaten te houden en wanneer nodig bij te springen in de publiekshal.
Forensische opsporing
In het gebouw zijn ook de verschillende chemische laboratoria met uitwerkplekken en kantoren van de laboranten en het ondersteunend personeel gevestigd. Het uitgangspunt van ons ontwerp is het geaccrediteerd kunnen uitvoeren van forensisch onderzoek. In ons ontwerp zijn alle laboratoria op één efficiënte etage gepositioneerd, met uitzondering van het laboratorium voor sporenonderzoek aan voertuigen. Op de tweede etage zijn er voor een aantal specialismen laboratoria met uitwerkplekken voorzien. Ieder specialisme vraagt om een eigen manier van uitrusting van de ruimte. Dit drukt zich uit in speciale installaties en vloer- wand en plafondafwerkingen. De vloeren, wanden en plafonds zijn gemaakt van stofvrije en naadloze materialen. Alle installaties zijn volledig luchtdicht en stankdicht gemaakt. De DNA-labs hebben ieder een eigen toegangssluis waarin de laborant zichzelf desinfecteert en werkkleding aandoet. Om contaminatie in het DNA-onderzoek tegen te gaan, heerst er in de sluisruimte een overdruk ten opzichte van de gangzone en in de DNA onderzoeksruimte heerst een overdruk ten opzichte van de sluisruimte. In het drugslab heerst er juist een onderdruk. De installaties van de laboratoria zijn gescheiden van de rest van het gebouw en zijn ook buiten de laboratoria zelf te onderhouden en te inspecteren. Naast de uitwerkplekken in de laboratoriumzone zelf, bevinden zich op de onderliggende etage ook kantoorruimten voor de laboranten en het ondersteunend personeel. Wij hebben hierbij ontworpen conform het concept van Activiteit Gerelateerd Werken.
Inpassing, uitstraling en verkeersbeweging
In het ontwerp voor Districtsbureau Zaandijk is rekening gehouden met de landschappelijke inpassing van de opgave. We hebben het gehele gebouw een zakelijke/professionele uitstraling gegeven en op een architectonisch hoogwaardige wijze herkenbaar en representatief gemaakt. Het publieks- en restauratief gebied liggen als vooruitgeschoven post met een transparante gevel aan de zijde van de openbare weg. Het kantoorgebied ligt juist meer naar achter en toont zich als een hogere landmark richting de snelweg. We hebben het gehele gebouw een zakelijke en professionele uitstraling gegeven, passend bij de organisatie. Dit komt terug in het gevelontwerp met verschillende banden tussen langgerekte raampartijen. Op de begane grond is er meer gebruikgemaakt van glas, zodat het districtsbureau een transparante, toegankelijke uitstraling heeft. Bij de entree is voor herkenbaarheid het logo van de Politie dan ook prominent aanwezig. Deze signing is ook duidelijk op de gevel geplaatst aan de zijde waar voorbijgangers het gebouw passeren. In het gehele exterieur is voornamelijk gebruikgemaakt van zakelijke, neutrale kleuren.
Ook verkeersbewegingen en parkeerbehoeften waren belangrijke elementen binnen het project. We hebben het grootste deel van de parkeerplaatsen aan de achterzijde van het gebouw gelegd. Hierdoor staan er zo min mogelijk auto’s aan de representatieve voorzijde. Enkel de parkeervoorziening voor bezoekers ligt aan de voorzijde van het districtsbureau. Zo hebben we hier een groene uitstraling kunnen realiseren, met onder meer een prachtige waterpartij. De plaatsen voor lange termijn parkeren liggen zo ver mogelijk op het terrein. De uitrukparkeerplaatsen liggen juist zo dicht mogelijk achter het hek, zodat er snel kan worden uitgerukt. Auto’s van de forensische opsporing, die bijvoorbeeld terugkomen van een ongeluk, parkeren op een plek dichtbij de toegang naar de forensische afdeling. Op deze manier is er een heel duidelijke zonering gecreëerd.